ANKARA (AA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye'nin maden çeşitliliğinde dünyada 7. sırada olduğunu belirterek, "Geçen yıl 6 milyar dolar maden ihracatı gerçekleştirdik. Bu yıl 11 ayda ulaştığımız 5,1 milyar dolar seviyesinin yıl sonunda 6 milyar doların üzerine çıkacağına inanıyorum." dedi.
Bayraktar, Türkiye Madencilik Derneğinin (TMD) 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kapsamında düzenlediği Sorumlu Madencilik Zirvesi 2025'teki konuşmasında, dünyadaki 90 çeşit madenin 70'inin Türkiye'de mevcut olduğunu söyledi. Türkiye'nin maden zenginliği ve çeşitliliği açısından büyük potansiyele sahip olduğunu dile getiren Bayraktar, "Bor, soda külü, alçı taşı ve kromda dünyada ilk 5'te yer alıyoruz." ifadesini kullandı.
Bayraktar, 2024 itibarıyla sektörün 363 milyar liralık ekonomik büyüklüğe ulaştığını ve 141 bin doğrudan istihdam sağladığını açıkladı. Madencilikte 2002'de Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) payının binde 6'larda olduğunu hatırlatan Bayraktar, hedeflerinin bu oranı yüzde 5 seviyesine yükseltmek olduğunu vurguladı.
Madencilikte her aşamada güncel teknolojileri kullandıklarını ifade eden Bayraktar, denetimlerin arttığını belirtti. 2025'te aylık ortalama denetim sayısını 806'ya yükselttiklerini, 10 ayda 1323 firmaya idari para cezası uyguladıklarını ve 2 bin 43 faaliyet durdurma tedbiri aldıklarını açıkladı. Bugüne kadar rehabilite edilen 13 bin hektarlık sahada 23,7 milyon ağaç dikildi.
90. kuruluş yıl dönümleri dolayısıyla Eti Maden ile Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğünü tebrik eden Bayraktar, Eti Maden'in bor madeninde geçen yıl 2 milyon 500 bin ton satışla 1 milyar 322 milyon dolarlık gelir elde ederek rekor kırdığını duyurdu. Eskişehir Kırka'da lityum karbonat üretiminde ilk ürünün elde edildiğini ve yıllık 600 ton kapasiteli endüstriyel tesis kurulum çalışmalarının sürdüğünü ekledi.
MTA'nın, Eskişehir-Beylikova'daki nadir toprak elementleri (NTE) sahasında ilk çalışmaları gerçekleştirdiğini belirten Bayraktar, 125 bin metrenin üzerinde sondaj yapıldığını ve 694 milyon tonla dünyada tek sahada en büyük ikinci NTE kaynağının tespit edildiğini açıkladı. Hedeflerinin 2026'da endüstriyel tesisin temelini atmak olduğunu ve sahayı devlet eliyle işleteceklerini söyledi.
Bayraktar, "Türkiye Kritik ve Stratejik Madenler Raporu"nu yayımladıklarını ve 37 maden türünü belirlediklerini hatırlattı. "Öngörülebilir İzin Sistemi" ile yatırımcılara devlet güvencesi verdiklerini, stratejik ve kritik madenler için acele kamulaştırma yetkisi kullanılacağını ifade etti. Madencilikte maden bulunmayan 82 bin sahayı sistemden çıkardıklarını da sözlerine ekledi.
İstanbul Finans Merkezi'nde maden borsasını hayata geçirmeyi hedeflediklerini belirten Bayraktar, EPİAŞ'ın başvurusunu yaptığını ve gerekli iznin beklenildiğini kaydetti. Cari açığı düşürmek için altın üretimini artırmak gerektiğini vurgulayan Bayraktar, Afrika Nijer'deki altın sahasında ilk fazın tamamlandığını ve Türkiye dışında ilk altın üretimine burada başlanacağını duyurdu. Özbekistan, Pakistan, Azerbaycan, Fas, Kırgızistan, Libya ve Suriye'de de madencilik faaliyetlerinin somut projelere dönüştürülmeye çalışıldığını sözlerine ekledi.